31 Aralık 2024 Salı tarihinde Anayasa Mahkemesi Başkanlığı tarafından Resmi Gazete’de yayımlanan 17/09/2024 Tarih, 2021/33789 Başvuru Numaralı karara göre;
- Başvurucu; haksız tutuklama ve tutuklamanın makul süreyi aşması nedeniyle açılan tazminat davasında, tazminat talebinin reddedilmesi sebebiyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği iddiasıyla bireysel başvuruda bulunmuştur.
- Başvurucu; Yağma suçundan tutuklanmış ve suç vasfının aslında tehdit ve kasten yaralama olduğu ileriki aşamada ortaya çıkmış, yargılama sonucunda başvurucu hakkında tehdit suçundan beraat, kasten yaralama suçundan ise şikayetten vazgeçilmesi sebebiyle düşme kararı verilmiştir.
- Başvurucu haksız olarak tutuklandığını ve aylarca özgürlüğünden mahrum bırakıldığını ve isnat edilen suçtan beraat etmesi sebebiyle CMK m.141/e uyarınca Hazine aleyhine tazminat davası açmıştır.
- Ağır Ceza Mahkemesi başvurucunun tazminat talebini CMK m.144/1-c uyarınca; Kanuna uygun olarak yakalanan veya tutuklanan kişiler hakkında şikayetten vazgeçme sebebiyle düşme kararı verilirse tazminata hak kazanamayacağı gerekçesiyle talebin reddine karar vermiştir.
- Başvurucu, ağır ceza mahkemesi kararını istinaf etmiş, Bölge Adliye Mahkemesi istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
- Anayasa Mahkemesinin değerlendirmesi ve gerekçesine gelecek olursak; Başvurucunun haksız tutuklama sebebiyle tazminat istemine karşı, ağır ceza mahkemesi talebin reddinin gerekçesinde CMK m.144/1-c uyarınca Kanuna uygun olarak yakalanan ve tutuklanan kişiler hakkında şikayetten vazgeçme sebebiyle düşme kararı verilmesi halinde tazminata hak kazanılamayacağı gerekçesiyle başvurucunun talebini reddetmiştir. Başvurucunun temel iddiası aslında haksız olarak tutuklandığı ve bu sebeple tazminat talep ettiği ortadayken ağır ceza mahkemesinin, başvurucunun bu iddiasını değerlendirmeyip tutukluluğunun hukuka aykırı veya uygun olduğuna dair bir değerlendirme yapmadan doğrudan şikayetin geri çekilmesi sebebiyle düşme verilmesi nedeniyle tazminat talebini reddetmiştir. CMK m.144/1-c uyarınca tazminata hak kazanamama ancak hukuka uygun şekilde tutuklamalarda mümkün olacağından ötürü, başvurucunun hukuka aykırı olarak tutuklandığı iddialarına ilişkin bir değerlendirme yapılmadan ve bu hususta bir karar verilmeden doğrudan talebin reddedilmesi sebebiyle gerekçeli karar hakkının ihlal edildiğine bu sebeple yeniden yargılama yapılmasına hükmetmiştir.
Kararın ilgili kısmı şu şekildedir; “Sonuç olarak kanuna uygun olarak yakalanan veya tutuklanan kişilerin belli koşullarda tazminat isteyemeyeceklerine ilişkin bir düzenlemeye istinaden davanın reddine karar verilirken haksız olarak tutuklandığını ileri süren başvurucunun tutukluluğunun kanuna uygun olup olmadığına dair bir değerlendirmenin Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi gerekçelerinde yer almadığı görülmektedir. Derece mahkemeleri, başvurucunun tutukluluğunun kanuna uygun olduğu yönündeki kanaate ne şekilde ulaşıldığını ortaya koymamıştır. Diğer bir ifadeyle başvurucunun haksız olarak tutuklandığına ilişkin iddiaları yeterli bir şekilde açıklığa kavuşturulmamıştır. Bu nedenle yargılama süreci bir bütün olarak değerlendirildiğinde başvurucunun gerekçeli karar hakkının ihlal edildiği sonucuna varılmıştır.
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/12/20241231-30.pdf
Av. Emre Malkoç
0 yorum